Σουρεαλισμός (Υπερρεαλισμός)

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ για τον σουρεαλισμό

Αναπτύχθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα, ξεκινώντας από τη Γαλλία και επηρέασε αρχικά την Ευρώπη και στη συνέχεια την Αμερική. Από την ετυμολογία της λέξης στα γαλλικά καταλαβαίνουμε και τον ορισμό του: sur-realisme πάνω από τον ρεαλισμό. Είναι ένα κίνημα που ξεπερνά το ρεαλισμό και μάλιστα τον αποτάσσει πλήρως. 

Βασίζεται στο υποσυνείδητο και τις λειτουργίες του κατά τα

ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ, Θεοτοκάς

[…]«Θα ήθελα, όταν έρθεις, να καθίσουμε μια μέρα πολλή ώρα μόνοι, να μιλήσουμε για τη δουλειά μας σα δυο παπουτσήδες που συζητούνε για την κατασκευή των παπουτσιών» έγραφε ο Γιώργος Θεοτοκάς σε μια επιστολή του στον Σεφέρη. Κάποτε οι ίδιοι οι συγγραφείς διαλύουν τον μύθο ή τουλάχιστον ένα μέρος του μύθου της δημιουργίας. Η ρομαντική εικόνα του κυριευμένου από την έμπνευση συγγραφέα που γράφει σε κατάσταση σχεδόν καταληψίας είναι μόνο η μία όψη της. Η άλλη είναι αυτή του τεχνίτη που κάποτε επιθυμεί να ανταλλάξει τεχνογνωσία με τον ομότεχνο ή να περάσει «μυστικά της δουλειάς» στον νεότερο.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΡΘΡΟΥ

ΠΗΓΗ: Λίνα Λυχναρά, «ΤΟ ΒΗΜΑ», 22-04-2001

ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ, Δ.Κούρτοβικ

"Ένα λογοτεχνικό έργο που γράφτηκε για να υπηρετήσει μια ορισμένη ιδεολογία δεν είναι απαραίτητα κακό. Αν όμως είναι καλό, δεν είναι επειδή υπηρετεί μια ορισμένη ιδεολογία. "

Δ. Κούρτοβικ, Αντιλεξικό νεοελληνικής χρηστομάθειας

Κι έτσι, σε έκανα λέξεις

ΔΙΗΓΗΜΑ, Η Αλεξία

          

Ξύπνησε όπως κάθε πρωί στις επτά. Τι κι αν ήταν Κυριακή, οι συγγραφείς πρέπει να έχουν ένα πρόγραμμα, έτσι του είχαν πει και το πίστευε. Ίσιωσε το τσουλούφι του, έριξε νερό στο πρόσωπό του κι άρχισε να κατεβαίνει τις σκάλες. Η δεσποινίς Φρόσω του είχε στρώσει για πρωινό και είχε φέρει τις κυριακάτικες εφημερίδες. Δεν είχε καμιά υποχρέωση να το κάνει αλλά συνέχιζε, λες και δεν είχε βγει στη σύνταξη, λες και δεν είχε πεθάνει το αφεντικό της, λες κι ήταν η γιαγιά του κι έπρεπε να συνεχίζει να τον φροντίζει μέχρι να πεθάνει. Χαμογέλασε.

Η μέρα ξεκινούσε όπως θα έπρεπε να είχε ξεκινήσει. Τεντώθηκε με ευχαρίστηση. Καταβρόχθισε το πρωινό του και γέμισε την κούπα του με καφέ. Όλα τέλεια ή τουλάχιστον έτσι έδειχναν. Όμως, κάτι δεν του πήγαινε καλά απ’ τη στιγμή που είχε ξυπνήσει. Γιατί να έχει, άραγε, αυτή την περίεργη διάθεση; Ήταν Κυριακή, είχε φάει σαν λόρδος και σε λίγο θα ξεκινούσε το γράψιμο. Τρία κεφάλαια ακόμα και θα τελείωνε.  Κι όμως, ένα περίεργο σφίξιμο στο στομάχι τον εμπόδιζε να απολαύσει τη μέρα του. Αποφάσισε να μη δώσει σημασία. Άρπαξε την κούπα και τις εφημερίδες και κάθισε δίπλα στο παράθυρο. Η κίνηση κάτω στο δρόμο είχε ξεκινήσει. Χάζεψε για λίγο τους περαστικούς και τα καπέλα τους, ρούφηξε τον καφέ του κι άπλωσε μια εφημερίδα στα γόνατά του.

ΚΑΘΕ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ, η τρελή αγελάδα

Η διάγνωση δυσχρωματοψία.

Από εκείνη τη μέρα,

διάβαζε πάντα τις ετικέτες

στις λαδομπογιές του

να δει τι χρώμα έγραφαν,

 να ξέρει τι ζωγραφίζει.

Μα κάποτε τα γράμματα χάθηκαν

- τσαπατσούλης πάντα –

κάτω από χρωματιστές δαχτυλιές.

Κι έτσι, χωρίς τυφλοσούρτη,

ζωγράφισε μια λευκή αγελάδα 

σ’ ένα καταπράσινο λιβάδι.

ΔΙΗΓΗΜΑ Το φιογκάκι

Το φιογκάκι

Την έβλεπα κάθε μέρα στο λεωφορείο. Με βροχή, με ήλιο, έμπαινε μια στάση πριν από μένα και κατέβαινε στη στάση «ΣΧΟΛΕΙΟ». Ήταν το δίχως άλλο καθηγήτρια, ήταν πασιφανές. Πέρα από τη στάση που κατέβαινε, ήταν και η ώρα που έφτανε εκεί, λίγο πριν χτυπήσει το κουδούνι του γυμνασίου. Ήταν όμως και το ξασμένο μαλλί και η τεράστια τσάντα που κρατούσε και χωρούσε και μένα τον ίδιο μέσα. Σίγουρα θα ήταν γεμάτη τετράδια, εκθέσεις μαθητών διορθωμένες με κόκκινο – κατακόκκινο - στυλό και διάφορα άλλα αξεσουάρ καθηγητών.

Η συμβουλή της ημέρας

Από τη στιγμή που εκδίδεται ένα έργο σου,

παύει να είναι δικό σου.  

Ανήκει στους αναγνώστες.

Δεν μπορείς να διορθώσεις τίποτα,

δεν μπορείς να προσθέσεις τίποτα,

ούτε να εξηγήσεις κάτι. 

ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ Μπωντλαίρ

«Γράφε, αν το επιθυμείς, μεθυσμένος αλλά όταν ξαναδιαβάζεις τα γραπτά σου να είσαι νηφάλιος». 

ΚΑΘΕ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ, Οι κόκκινες πόρτες

 Κόκκινες Πόρτες, Λάδι σε καμβά, Ι.Α. 2013

Κόκκινες πόρτες

Μπροστά από τις κόκκινες πόρτες

Φώτα, μαρκίζες, νερά της βροχής

Στη σκιά εκείνος με το πράσινο καπέλο

Τα ρούχα της δουλειάς στο σκοινί

Να ’χουν στεγνώσει ως το βράδυ.

Γιατί μέσα από τις κόκκινες πόρτες

Τα παράθυρα σφαλισμένα

Τα σεντόνια βρώμικα

Κι η Ελίνα ηθελημένα κουφή και τυφλή

Χαχανίζει με τα ψεύτικα δόντια της.

                                              

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ β΄μέρος

Κι αφού το ξεκίνησα, είπα να βάλω και τη συνέχεια. Το ποίημα γράφτηκε για το μάθημα "Ποίηση και Στιχουργική" του Γ. Γιατρομανωλάκη. Για μουσική διάλεξα τη "σονάτα του σεληνόφωτος" και για φόντο μια επεξεργασμένη φωτογραφία μου με τη Λήδα και τον Κύκνο. Αυτή τη φορά έβαλα λιγότερα εφέ και περισσότερα λόγια.

ΔΙΗΓΗΜΑ Η ΝΥΧΤΑ

Το παρακάτω διήγημα πρωτοδημιοσιεύτηκε στο Ιδεόστατο και είναι μια άσκηση δημιουργικής γραφής: ονομάζεται παρατεταμένη πρόταση γιατί δεν έχει παρά μόνο μία τελεία, στο τέλος.

Η ΝΥΧΤΑ (παρατεταμένη πρόταση)
Ήταν η νύχτα που εκείνη η απαίσια ακρίδα πετάχτηκε πάνω στο μαύρο το φουστάνι όταν πότιζες τη ρίγανη (ή το βασιλικό), που δεν τσίριξες και είπες μπράβο κορίτσι μου και την τίναξες στο διπλανό μπαλκόνι, που πέρασε η ώρα και δεν το κατάλαβες κι ύστερα έτρεξες στο Bobby’s μα στη Μαίρη δεν αρέσει να τη στήνουν, που έμεινες μόνη και στο δεύτερο ποτό εκείνος σε πήρε απ’ το μπράτσο και σε ρώτησε για πού και του’ δειξες το δρόμο για το σπίτι, που ούτε μουσική χρειάστηκε ούτε τίποτα, που η κουτσομπόλα απέναντι κοιτούσε μέσα από τα στόρια να δει τα περιγράμματα, που μέχρι τα μεσάνυχτα, τρυπούσες όχι, και γεννούσες ναι, που βγήκε δυνατά βραχνό το μέσα σου και είπαν θα φωνάξουν την αστυνομία,

Η συμβουλή της ημέρας:

Η έμπνευση θα σε επισκεφθεί 
στο γραφείο σου, αν ξέρει 
ότι θα σε βρει εκεί κάποια 
συγκεκριμένη ώρα. 
Όρισε, λοιπόν, τη δική σου ώρα 
και φρόντισε να είσαι συνεπής.

ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ

«Δημιουργικότητα είναι να επιτρέπεις στον εαυτό σου να κάνει λάθη. Τέχνη είναι να ξέρεις ποια από αυτά θα κρατήσεις» Άνταμ Σκοτ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Σάρα Κέην, CRAVE /ΛΑΧΤΑΡΩ

Και θέλω να παίζουμε κρυφτό,

και να σου δίνω τα ρούχα μου,

και να σου λέω πως μ’ αρέσουν τα παπούτσια σου,

και να κάθομαι στα σκαλοπάτια όταν λούζεσαι

και να σου κάνω μασάζ στον σβέρκο

και να σου φιλώ τα πόδια

και να σου κρατώ το χέρι

ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Από την εποχή του χειρόγραφου, του πάπυρου και των περγαμηνών, το βιβλίο άλλαξε μορφή, σχήμα, περιεχόμενο δεκάδες φορές στην ιστορία του. Αυτό που σηματοδότησε την ευρεία κυκλοφορία του και συνεπώς την διάδοση της γνώσης στον κόσμο, ήταν η τυπογραφία. Μέχρι τον 7^ο με 8^ο  αιώνα η τυπογραφία περιορίζονταν στην ξυλοτυπία των κινέζων που πρώτοι ανακάλυψαν τη μέθοδο αυτή για να μπορέσουν να

VINCENT VAN GOGH σε 120 λέξεις

VINCENT VAN GOGH σε 120 λέξεις  

Ανακάτευε με μια σπάτουλα κίτρινο καδμίου και ώχρα. Στο τραπέζι δίπλα του, σωληνάρια και πινέλα πεταμένα σε ένα βρώμικο κουτί. Το δωμάτιο μύριζε νέφτι κι αψέντι. Κρύωνε,

φωτιά δεν υπήρχε. Πίεσε τη μύτη της σπάτουλας στον

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

Το παρακάτω βιντεάκι έγινε ως εργασία μαθήματος στο μεταπτυχιακό της Δημιουργικής Γραφής. Είναι απόσπασμα από ένα μεγαλύτερο ποίημα, τροποποιημένο ώστε να ταιριάζει με το ηλεκτρονικό μέσο. Το ζητούμενο ήταν η εικόνα και ο ήχος να ενισχύουν το ποίημα. Βλέποντάς το ξανά, ίσως υπερέβαλα λίγο στα εφέ καθώς εντυπωσιάστηκα από το πρόγραμμα που μόλις είχα μάθει: 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΩΝ Καζαντζάκης, ο Καπετάν Μιχάλης

"Βαριά απόψε η νύχτα στο Μεγάλο Κάστρο. Σηκώθηκε ένας άνεμος ζεστός, ογρός, φουσκοδεντρίτης. Ξεκινούσε απ' την Αραπιά, σβάρνιζε τον κάμπο της Μεσσαράς, καβαλίκευε τα καστρινά μουράγια και έπεφτε πάνω στις γυναίκες σαν άντρας και πάνω στους άντρες σαν γυναίκα. Κι ο καπετάν Μιχάλης περίμενε άγρυπνος να ξημερώσει."

ΛΕΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ:

"...Γράφω γιατί έχω μια παιδιάστικη πίστη στην αθανασία των βιβλιοθηκών και κατά προέκταση των βιβλίων μου στο ράφι. Γράφω γιατί

Η ΚΑΡΔΕΡΙΝΑ διήγημα

Ναι, ήταν καλό καρδερινάκι. Μόνο που όταν του άνοιγα την πόρτα του κλουβιού για να βγει έξω, εκείνο χώνονταν ακόμα πιο μέσα. Είχε φτιάξει το κλουβί του άνετο, λίγα πούπουλα στην άκρη για να ξαπλώνει, τακτοποιούσε τους σπόρους, δεν χρειαζότανε να τρέξει πουθενά για νερό, για φαί. Το κλουβί ήταν πολύ βολικό.

Η συμβουλή της ημέρας:

Να παρατηρείς τους ανθρώπους,
τις συζητήσεις τους,
τον τρόπο που γελούν,
μιλούν, χειρονομούν,
αδιαφορούν, θυμώνουν,

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟ

Από τον Συμβολισμό στους Ουλιπό. Ένας αιώνας μοντερνισμού στα Γαλάζια ΄Ανθη του Ρεημόν Κενώ.

Στα μέσα του 19^ου αιώνα, την απαρχή του μοντερνισμού, συνέβησαν βαθιές πνευματικές, θρησκευτικές, πολιτικές και ηθικές αλλαγές που επέδρασαν σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Και πριν ακόμα προλάβει η Ευρώπη να αφομοιώσει όλες αυτές τις εξελίξεις,

ξέσπασαν ο πρώτος και ο Δεύτερος Παγκόσμιο Πόλεμος αφήνοντας στο
ενδιάμεσο λίγα μόνο χρόνια για μια ειρήνη που σημαδεύτηκε από σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Η συμβουλή της ημέρας:

Όπως λέει και ο Στίβεν Κινγκ, 

τα επιρρήματα είναι ο δρόμος 

προς τη συγγραφική κόλαση. 

Απόφυγέ τα όπου μπορείς.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ  

Για  να αναφερθεί ένα λογοτεχνικό κίνημα στην ιστορία θα πρέπει να έχει πέρα από εκφραστές και αρκετούς υποστηρικτές.  Ανάλογα με τον αριθμό και των δύο το λογοτεχνικό ρεύμα ή κίνημα θεωρείται μεγάλο ή μικρό, διαρκεί πολύ ή λίγο. Υπάρχουν λογοτεχνικά ρεύματα που έχουν τις ρίζες

ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΙΔΗ

Μία από τις κλασικές ασκήσεις δημιουργικής γραφής, είναι η μετατροπή ενός λογοτεχνικού είδους σε ένα άλλο. Παίρνεις ένα λογοτεχνικό κομμάτι που ανήκει στο κίνημα του ρομαντισμού και το μετατρέπεις